Ο πρωινός βήχας των καπνιστών πρέπει να θεωρείται νόσος

Δραματική αύξηση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) μεταξύ των καπνιστών

Ο πρωινός βήχας των καπνιστών θα πρέπει να θεωρείται πλέον νόσος, όπως υποστηρίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, καθώς διαπιστώνεται δραματική αύξηση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) μεταξύ των καπνιστών.


Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι πάνω από 340 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από ΧΑΠ, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός των Ελλήνων εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 500.000 και χάνονται ετησίως περίπου 30 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες. Εκτιμήσεις δείχνουν πως μέχρι το 2020 η ΧΑΠ θα αποτελεί το τρίτο μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας παγκοσμίως, καθώς σήμερα βρίσκεται στην 4η θέση.

Η πρόληψη μέσω της έγκαιρης διάγνωσης μιας τέτοιας πάθησης αποτελεί τον κύριο στόχο παγκοσμίως και μπορεί να επιτευχθεί μέσω της σπιρομέτρησης, όπου με ένα απλό φύσημα είναι δυνατό να διαγνωσθεί το πρόβλημα σε πρώιμα στάδιά του.

Στην Ελλάδα η ΧΑΠ πλήττει το 8-10% των καπνιστών και ένα ποσοστό μικρότερο του 8% των καπνιστριών, όπως αναφέρει η καθηγήτρια πνευμονολογίας στο ΑΠΘ και διευθύντρια της Μονάδας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας του νοσοκομείου "Παπανικολάου", Παρασκευή Αργυροπούλου-Πατάκα. Με δεδομένο ότι στη χώρα μας καπνίζει το 40% των ανδρών και το 30% των γυναικών μέσης ηλικίας, ο αριθμός των ατόμων που παρουσιάζουν διάφορες μορφές και σε διάφορα στάδια ΧΑΠ υπολογίζεται στις 500.000.

Στις γυναίκες η ΧΑΠ εμφανίζεται μετά από 20 χρόνια καπνίσματος ενώ αν εμφανιστεί νωρίτερα θα οφείλεται είτε σε γενετικούς παράγοντες είτε σε έλλειψη ενός ενζύμου.

Η ΧΑΠ δεν είναι μία ασθένεια, αλλά ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις χρόνιες πνευμονικές παθήσεις που περιορίζουν τη ροή του αέρα μέσα στους πνεύμονες. Οι πιο γνωστοί όροι «χρόνια βρογχίτιδα» και «εμφύσημα» δεν χρησιμοποιούνται πια και οι καταστάσεις αυτές περιλαμβάνονται στη γενική διάγνωση της ΧΑΠ. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη δύσπνοια ή την ανάγκη για αέρα, την υπερβολική παραγωγή πτυέλων και το χρόνιο βήχα.

Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη της ΧΑΠ είναι το κάπνισμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ρύπανση του αέρα στους εσωτερικούς χώρους, οι επαγγελματικές σκόνες και τα χημικά.

Η ΧΑΠ αναπτύσσεται αργά γι’ αυτό και διαγιγνώσκεται πιο συχνά σε άτομα άνω των 40 ετών. Από τη στιγμή που θα διαγνωστεί θα πρέπει ο πάσχων να εκπαιδευτεί στη διαχείριση της ασθένειας, η οποία περιλαμβάνει την παρακολούθηση, τη μείωση ή την εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου, τη σταθεροποίηση και τη διαχείριση των εξάρσεων.

Η σπιρομέτρηση πρέπει να γίνει όταν: κάποιος καπνίζει ή υπήρξε καπνιστής στο παρελθόν, υπάρχει έντονος βήχας, κόβεται η ανάσα στο γρήγορο περπάτημα, υπάρχει συριγμός (σφύριγμα κατά την αναπνοή) και η ηλικία είναι άνω των 40 ετών.

Επειδή η πρώτη αιτία για την Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι το κάπνισμα, η διακοπή του καπνίσματος πρέπει να είναι η μόνη επιλογή του κάθε καπνιστή.

Η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία στην προσπάθειά της να ευαισθητοποιήσει τους Ευρωπαίους πολίτες έχει καθιερώσει την Παγκόσμια Ημέρα για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια την τρίτη Τετάρτη του Νοεμβρίου. Η Εταιρεία Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος, λαμβάνοντας μέρος σε αυτή την προσπάθεια έχει θέση υπό την αιγίδα της μια σειρά τέτοιων εκδηλώσεων. Στο πλαίσιο αυτών των εκδηλώσεων κάτοικοι της Θεσσαλονίκης στη συμβολή των οδών Αριστοτέλους και Βασιλέως Ηρακλείου θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν δωρεάν σπιρομέτρηση, από τις 9 το πρωί έως τις 2 μετά το μεσημέρι.